Nieuwe werkwijze bij arbeidsongeval: bedrijf onderzoekt zelf oorzaken

Per 1 januari 2023 moeten werkgevers na een meldingsplichtig* arbeidsongeval zelf onderzoek doen naar de oorzaken daarvan en de veiligheidsaspecten die verbetering nodig hebben. Hierdoor wordt er meer tijd en geld geïnvesteerd in de daadwerkelijke verbetering van veiligheidsmaatregelen en -cultuur, in plaats van het afhandelen van juridische procedures en het betalen van boetes aan de Nederlandse Arbeidsinspectie.

Wat zijn meldingsplichtige ongevallen?

*Meldingsplichtige arbeidsongevallen zijn ongevallen met blijvend letsel, een ziekenhuisopname tot gevolg of met een dodelijke afloop.

Nieuwe aanpak richt zich op leren en voorkomen van ongevallen

Arbeidsongevallen op het werk komen helaas vaak voor. Uit cijfers van de Nederlandse Arbeidsinspectie blijkt dat er jaarlijks meer dan 2.000 arbeidsongevallen plaatsvinden.

In oktober 2020 is de Arbeidsinspectie gestart met een pilot voor een nieuwe werkwijze om de oorzaak van een ongeval te onderzoeken. Hierbij werd er nadrukkelijk gekeken naar de aard van het letsel van het slachtoffer, de mate waarin de werkgever de naleving van de Arbowet op orde had, of de RI&E up-to-date was en het type ongeval. De uitkomsten van de pilots en de wens van de Tweede Kamer om de werkwijze van de Arbeidsinspectie meer te richten op het leren van ongevallen, zijn de reden om de nieuwe werkwijze in te voeren.

In de Monitor arbeidsongevallen 2021 is vervolgens gerapporteerd dat de nieuwe werkwijze succes heeft. Doordat bedrijven zelf van de ongevallen leren wordt herhaling voorkomen. Het inzoomen van de werkgevers op de achterliggende oorzaken zorgt voor het structureel verbeteren van de veiligheidscultuur.

Wanneer voert de Arbeidsinspectie een onderzoek uit?

• Wanneer een ongeval een dodelijke afloop heeft, voert de Arbeidsinspectie altijd een onderzoek uit.
• Ook doet de Arbeidsinspectie sowieso onderzoek wanneer het slachtoffer jonger dan achttien jaar is of waarbij een familielid van de werkgever betrokken is.
• Verder wordt er ook een onderzoek gedaan wanneer bijvoorbeeld de historie van het bedrijf daartoe aanleiding geeft of als er sprake is van een ongeval met grote maatschappelijke impact.

Wat is de huidige werkwijze bij een bedrijfsongeval? 

• Zowel in de oude situatie als in de nieuwe situatie bezoekt de Arbeidsinspectie de locatie waar het bedrijfsongeval heeft plaatsgevonden. Nu met o.a. het doel te beoordelen of de werkgever het onderzoek zelf mag uitvoeren of niet.
• Indien de werkgever het onderzoek zelf mag doen, moet er binnen 15 werkdagen een rapportage met plan van aanpak worden opgesteld.
• De Arbeidsinspectie beoordeelt het onderzoek, de rapportage en het plan van aanpak.
• Als het plan van aanpak van de werkgever niet wordt goedgekeurd, dan voert de Arbeidsinspectie het onderzoek alsnog zelf uit en hierbij legt zij vaak een sanctie op in de vorm van een boete.
• Als het plan wel wordt goedgekeurd, monitort de Arbeidsinspectie of de knelpunten die uit het plan van aanpak naar voren zijn gekomen daadwerkelijk worden opgevolgd. Indien er geen opvolging wordt gegeven aan het plan van aanpak volgt hiervoor, net als bij het niet opvolgen van een plan van aanpak bij een regulier RI&E, een boete.

Hulp nodig bij het onderzoeken van een arbeidsongeval? 

Heb je vragen aan de hand van dit artikel, bij het uitvoeren van de RI&E of heb je hulp nodig bij het onderzoeken van een arbeidsongeval? Neem dan contact op met onze collega’s van HR services. We denken graag mee!