Wat houdt de publieke taak van een accountant in?
Accountants handelen in het algemeen belang. Door het beoordelen en controleren van de jaarrekening van bedrijven en organisaties, zorgen accountants ervoor dat het maatschappelijk verkeer beslissingen kan nemen op basis van betrouwbare cijfers. De publieke functie van accountants is soms best complex, in dit artikel vertellen we daar meer over.
Titel van accountant is wettelijk beschermd
De titel ‘accountant’ is wettelijk beschermd in Nederland. Dat betekent dat iemand zichzelf alleen accountant mag noemen na het volgen van een erkende opleiding en inschrijving in het accountantsregister van de NBA (Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants). Accountants zijn daarmee ook gebonden aan strenge wet- en regelgeving.
Wat houdt de publieke taak van accountants precies in?
Bij de wettelijke controle heeft de accountant een publieke taak; namelijk zekerheid verstrekken aan de gebruikers van jaarrekeningen. Accountants moeten ervoor zorgen dat de informatie die bedrijven en organisaties in hun jaarrekening delen betrouwbaar is. Zo kan het maatschappelijk verkeer, zoals geldverstrekkers, leveranciers, afnemers en het grote publiek via de Kamer van Koophandel, erop vertrouwen dat de cijfers die zij krijgen betrouwbaar zijn en op basis van deze informatie beslissingen nemen. Een accountant zorgt dus voor een onafhankelijk en deskundig oordeel over het beeld van de jaarrekening.
Waarom is de titel van accountant wettelijk beschermd?
De publieke taak van accountants is zo belangrijk dat de titel wettelijk beschermd is. Bij andere opdrachten, bijvoorbeeld het samenstellen van de jaarrekening, heeft de accountant geen publieke taak maar handelt hij wel altijd in het algemeen belang. Omdat de accountantsorganisatie zelf ook eigen belangen kan hebben en omdat zij wordt betaald door haar opdrachtgevers, is het niet altijd eenvoudig om het algemeen belang voorop te stellen. De accountant moet daarom soms ‘nee’ verkopen om zich aan zijn wet- en regelgeving te houden.
De beroepseed van accountants
Voordat zij toetreden tot het accountantsregister van de NBA, leggen accountants een beroepseed af. Daarin beloven ze dat zij in de uitvoering van hun werk het algemeen belang voorop stellen en handelen volgens wet- en regelgeving.
De beroepseed voor accountants luidt als volgt:
“Ik ben mij ervan bewust dat ik als accountant dien te handelen in het algemeen belang. Ik oefen mijn beroep uit met een professioneel-kritische instelling. In de uitoefening van mijn beroep als accountant laat ik mij leiden door fundamentele beginselen van integriteit, objectiviteit, vakbekwaamheid en zorgvuldigheid en vertrouwelijkheid. Ik houd mij aan de wetten en regelgeving die op mijn beroep van toepassing zijn. Mijn professionaliteit brengt met zich mee dat ik geen handelingen verricht waarvan ik weet of behoor te weten dat die het accountantsberoep in diskrediet kunnen brengen. Zo waarlijk helpe mij God almachtig/ dat beloof/dat verklaar ik.”
Wat zijn de taken van een accountant?
Grofweg zijn er drie verschillende taken die een accountant uitvoert; controleren, beoordelen en samenstellen van de jaarrekening. Daarnaast is een accountant vaak ook sparringpartner van de ondernemer. Uit de financiële administratie is namelijk veel informatie af te leiden over de staat van de onderneming en mogelijke kansen en bedreigingen.
- (Wettelijke) controle: is het beeld van de jaarrekening juist en volledig?
- Bij de (wettelijke) controle van de jaarrekening geeft de accountant een controleverklaring af, waarin wordt bevestigd of de jaarrekening een betrouwbaar beeld van de werkelijkheid geeft. In Nederland is een deel van de bedrijven en organisaties wettelijk controleplichtig.
- Beoordelen: lijkt de jaarrekening een betrouwbaar beeld te geven?
- Ook bij een beoordeling gaat de accountant na of de jaarrekening een betrouwbaar beeld geeft, maar omdat hierbij minder grondig onderzoek wordt gedaan dan bij een controle, geeft dit een beperkte mate van zekerheid.
- Samenstellen: voldoet de jaarrekening aan de verslaggevingseisen?
- Bij het samenstellen van de jaarrekening zorgt de accountant ervoor dat de jaarrekening wordt opgesteld volgens wet- en regelgeving, maar doet geen onderzoek naar de betrouwbaarheid van de cijfers die daarin zijn opgenomen.
Lees ook: Hoe bereid je je voor op een afspraak met je accountant?
Meer informatie
Heb je nog vragen over bovenstaande informatie, neem dan contact met ons op. Bekijk hier meer informatie over de services van CROP op het gebied van de (wettelijke) controle van de jaarrekening.