Alles over het uitzenden van werknemers binnen de EU

De Europese detacheringsrichtlijn is complex: in sommige landen gelden alleen voor bepaalde sectoren verplichtingen en is geen actie vereist bij zakenreizen, in andere landen gelden in elke situatie verplichtingen. Bij uitzendingen naar Nederland (inbound), maar ook bij uitzendingen vanuit Nederland (outbound), moeten werkgevers zich naast bovenstaande richtlijn ook houden aan de nationale implementatie hiervan, zoals de WagwEU.

Heb je een vraag over een uitzending of heb je advies nodig? Onze specialisten op het gebied van loonbelasting helpen je graag.

Wat houdt de Europese detacheringsrichtlijn in?

De Europese detacheringsrichtlijn bestaat al sinds 1996 en is bedoeld om:

• werknemers die tijdelijk in een andere lidstaat werken te beschermen en;
• de interne arbeidsmarkt van de lidstaten te beschermen.

De richtlijn is met name ingevoerd, omdat lidstaten van de Europese Unie met betere arbeidsvoorwaarden van mening waren dat deze ook opgelegd moeten worden aan werknemers die tijdelijk in hun land komen werken, terwijl zij in dienst blijven van een buitenlandse werkgever waar mindere arbeidsvoorwaarden gelden. Het uitgangspunt: gelijke arbeidsvoorwaarden voor gelijke arbeid, ongeacht waar een werknemer vandaan komt.

Sinds de herziening van de richtlijn in 2018 zijn de regels aangescherpt. Zo moeten werkgevers tegenwoordig meer rekening houden met lokale arbeidsvoorwaarden (zoals beloning en verlof) en mogen uitzendingen niet meer onbeperkt duren zonder extra verplichtingen.

De richtlijn geldt voor alle lidstaten van de Europese Economische Ruimte (EER), plus Zwitserland. Zie hier een lijst van alle EER-landen.

Wat is een gedetacheerde werknemer?

Een gedetacheerde werknemer is iemand die tijdelijk in een ander EU-land werkt dan waar hij of zij normaal gesproken werkt, terwijl het dienstverband bij de oorspronkelijke werkgever blijft bestaan. Dit onderscheidt detachering van bijvoorbeeld lokale aanstellingen of langdurige uitzendingen waarbij een arbeidsovereenkomst overgaat.

Volgens de Europese detacheringsrichtlijn is er sprake van detachering als een werkgever zijn werknemer naar een andere lidstaat stuurt om daar tijdelijk werk te verrichten, bijvoorbeeld:

• voor het uitvoeren van een opdracht bij een klant;
• binnen een internationale groep (intra-concern detachering);
• via een uitzendbureau of andere intermediair.

Tijdens de detachering moet de werknemer in principe dezelfde arbeidsvoorwaarden krijgen als werknemers in het gastland, voor zover dat uit de wet- en regelgeving van dat land voortvloeit.

Het gaat dus niet om emigratie of permanente overplaatsing, maar om tijdelijke, grensoverschrijdende arbeid waarbij de formele werkgever niet verandert.

Inbound: werknemers tijdelijk naar Nederland

Komen er buitenlandse werknemers tijdelijk in Nederland werken? Dan is Wet arbeidsvoorwaarden gedetacheerde werknemers in de Europese Unie (WagwEU) van toepassing: dit is de Nederlandse implementatiewet van de Europese Detacheringsrichtlijn. Deze wet verplicht de buitenlandse werkgever tot:

• Het melden van de uitzending via het online meldloket, vóór de start van de uitzending;
• Het naleven van Nederlandse arbeidsvoorwaarden (zoals minimumloon, arbeidstijden, rusttijden, etc.);
• Het aanstellen van een contactpersoon in Nederland.

Niet alleen de buitenlandse werkgever heeft verplichtingen: de dienstontvanger in Nederland behoort de melding van de buitenlandse werkgever te controleren. Deze controle is verplicht en dient te worden gedaan binnen 5 dagen na de start van de werkzaamheden in Nederland. Het controleproces verloopt ook via het online meldloket.

Afstemming met de buitenlandse werkgever en een tijdige check van alle meldingen en documenten is vereist om te voldoen aan de voorwaarden van de WagwEU. Een fout of een gemiste melding kan een boete opleveren van duizenden euro’s.

Outbound: werknemers tijdelijk naar het buitenland

Stuur je vanuit Nederland een werknemer tijdelijk naar een andere lidstaat? Dan geldt de lokale implementatiewet van de detacheringsrichtlijn in dat specifieke land. Elk land heeft z’n eigen regels, meldloketten en documentatievereisten.

Denk bijvoorbeeld aan:

• Meldplicht bij de lokale autoriteiten;
• Verplichte documenten op de werkplek (zoals arbeidscontract, loonstroken, A1-verklaring);
• Toepassing van lokale arbeidsvoorwaarden, afhankelijk van de duur van de uitzending.

Let op: wat in Nederland geldt, geldt niet automatisch in België, Duitsland of Spanje. Zorg dus dat je vooraf weet wat de verplichtingen zijn per land. Zo voorkom je onaangename verrassingen achteraf.

Handhaving en risico’s bij non-compliance

De handhaving is in veel landen flink aangescherpt. In Nederland voert de Nederlandse Arbeidsinspectie controles uit. Bij overtredingen kun je denken aan:

• Boetes voor niet of te laat melden van een uitzending;
• Aansprakelijkheid voor onderbetaling;
• Reputatieschade richting opdrachtgevers en ketenpartners.

Ook in andere lidstaten lopen de risico’s bij niet-naleving op. Zorg dus dat er duidelijkheid is over wie verantwoordelijk is binnen jouw organisatie en werk met checklists of externe ondersteuning.

Detacheringsrichtlijn in beweging: verandert er nog iets?

De Europese Commissie is voornemens om de detacheringsrichtlijn verder te verbeteren, met aandacht voor betere handhaving, digitalisering van meldprocedures en mogelijk een uitbreiding naar nieuwe sectoren. Ook ketenaansprakelijkheid ligt steeds vaker onder het vergrootglas.

Het Europees Parlement benadrukt dat er extra bescherming moet komen voor kwetsbare werknemers en dat oneerlijke concurrentie via schijnconstructies moet worden tegengegaan. Of en wanneer dit leidt tot wetswijzigingen is nog onduidelijk, maar het is goed om hier alert op te blijven.

Internationale mobiliteit en compliance: hoe pak je het goed aan?

Grensoverschrijdende arbeid vraagt om overzicht, kennis en een goede planning. Het lijkt misschien administratief gedoe, maar het is noodzakelijk om juridische en financiële risico’s te beperken.

Wil je zeker weten dat jouw organisatie compliant is bij internationale detachering? Dan loont het om een specialist van CROP in te schakelen.

Plan een adviesgesprek in met één van onze fiscaal of legal-specialisten binnen CROP. Stuur een bericht naar jdijks@crop.nl.