Wijziging kwalificatie open CV en open FGR

22 september 2023
Artikel

De rechtsvormen commanditaire vennootschap (cv) en het fonds voor gemene rekening (fgr) kunnen open of gesloten zijn. De open cv en fgr zijn belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Op basis van het wetsvoorstel eindigt deze belastingplicht voor bijna alle cv’s en fgr’s op 31 december 2024. Voor iedere open cv en open fgr moeten de gevolgen tijdig bepaald worden, zodat deze overgang goed verloopt.

Dit artikel vloeit voort uit de fiscale wijzigingen die zijn aangekondigd in de Miljoenennota 2024.

Een rechtsvorm, zoals een besloten vennootschap (bv) of een commanditaire vennootschap (cv), kan fiscaal op twee manieren worden behandeld:

  1. Als niet-transparant. Dan is de rechtsvorm zelf belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting; en
  2. Als transparant. Dan is de rechtsvorm zelf niet belastingplichtig, maar worden alle bezittingen en schulden voor fiscale doeleinde toegerekend aan de eigenaren.

 

Voor de cv en het fgr wordt dit momenteel bepaald door hoe de toetreding van nieuwe vennoten/participanten is geregeld. Als alle vennoten/participanten toestemming moeten geven voor toetreding van nieuwe vennoten/participanten, dan is er sprake van een besloten cv/fgr en als dit niet vereist is, is er sprake van een open cv/fgr. Een besloten cv/fgr is transparant en een open cv/fgr is niet-transparant.

Dat de fiscale kwalificatie afhangt van een toestemmingsvereiste is internationaal gezien ongebruikelijk. Waardoor er ongewenste kwalificatieverschillen tussen Nederland en andere landen kunnen ontstaan. Om dit weg te nemen worden de regels per 1 januari 2025 gewijzigd. Deze wijzigingen gelden ook voor volledig binnenlandse situaties.

Wijziging wetsvoorstel

De aangekondigde wijzigingen zijn de volgende:

  1. Voor de cv vervalt het onderscheid tussen de open en besloten cv volledig. Alle cv’s worden in beginsel als transparant aangemerkt vanaf 1 januari 2025. Enkele in bepaalde grensoverschrijdende misbruiksituaties kunnen cv’s nog belastingplichtig zijn voor de vennootschapsbelasting; en
  2. Voor de fgr blijft het mogelijk om als niet-transparant te kwalificeren. Vanaf 1 januari 2025 moet er sprake zijn van een beleggingsfonds of fonds voor collectieve belegging in effecten als bedoeld in artikel 1:1 van de Wet op het financieel toezicht. De deelgerechtigdheid moet blijken uit verhandelbare bewijzen van deelgerechtigdheid. Dit betekent dat familiefondsen niet meer kwalificeren en dus transparant worden.

 

Als gevolg van de wijziging in kwalificatie eindigt voor de meeste fgr’s en cv’s de belastingplicht voor de vennootschapsbelasting op 31 december 2024. Op dat moment wordt voor fiscale doeleinden verondersteld dat alle activa en passiva worden overgedragen aan de vennoten/participanten tegen de waarde in het economisch verkeer.

Overgangsrecht

Dit abrupte einde van de belastingplicht leidt in beginsel tot diverse heffingen. Zo zal de vervreemding van de bezittingen leiden tot een eindafrekening in de vennootschapsbelasting, als de marktwaarde hoger is dan de boekwaarde. Als een natuurlijk persoon de commanditaire vennoot of participant is, eindigt voor hem of haar zijn aanmerkelijk belang en moet er afgerekend worden over het verschil tussen de verkrijgingsprijs en de marktwaarde.

Deze en andere heffingen worden als ongewenst gezien en daarom zijn er diverse overgangsbepalingen getroffen. Deze bepalingen maken het mogelijk om in 2024 te herstructureren, zodat deze heffing voorkomen kan worden. Dit vereist in de meeste gevallen wel tijdig actie van de belastingplichtige. Hieronder staan de belangrijkste bepalingen van het overgangsrecht.

  1. Doorschuiffaciliteit

Als de commanditaire vennoten/participanten belastingplichtig zijn of worden voor de Nederlandse vennootschapsbelasting, kan onder voorwaarden de boekwaarde van de fiscale boekwaarde van de activa en passiva worden doorgeschoven naar de verkrijger. Hierdoor wordt afrekening over de stille reserves voorkomen. Om de doorschuiffaciliteit toe te passen mogen de open cv/fgr en de commanditaire vennoten/participanten geen aanspraak hebben op:

  • voorwaartse verrekening van verliezen op de voet van artikel 20 Wet Vpb 1969;
  • een vermindering ter voorkoming van dubbele belasting ter zake van buitenlandse resultaten;
  • toepassing van de innovatiebox op de voet van artikel 12b Wet Vpb 1969;
  • voortwenteling van een saldo aan renten op de voet van artikel 15b Wet Vpb 1969;
  • toepassing van de objectvrijstelling voor buitenlandse ondernemingswinsten op de voet van artikel 15e Wet Vpb 1969;
  • toepassing van de deelnemingsverrekening op de voet van artikel 23c Wet Vpb 1969;
  • verrekening bij buitenlandse ondernemingswinsten op de voet van artikel 23d Wet Vpb 1969;
  • voortwenteling van voorheffingen op de voet van artikel 25a, vierde lid, Wet Vpb 1969; en
  • Latere heffing van vennootschapsbelasting dient te zijn verzekerd.

 

Indien niet aan al deze voorwaarden wordt voldaan, kans alsnog gebruik gemaakt worden van de doorschuiffaciliteit, maar dan moet hiertoe wel een verzoek worden ingediend. Dit verzoek moet worden ingediend, voordat de aangifte vennootschapsbelasting 2024 wordt ingediend.

Als er een individu een vennoot of participant is, kan, in beginsel, niet voldaan worden aan de eis van belastingplicht voor de vennootschapsbelasting. Echter door toepassing van de hieronder genoemde aandelenfusiefaciliteit kan alsnog worden voldaan aan deze voorwaarde.

  1. Aandelenfusiefaciliteit

Om te voorkomen dat de vennoot/participant belasting moeten betalen over de fictieve vervreemding van het belang in de cv/fgr kan zij gebruik maken van de aandelenfusiefaciliteit. Zij kan in 2024 het belang in de cv/fgr inbrengen in een BV en als tegenprestatie aandelen in deze BV ontvangen. De verkrijgingsprijs van het belang in de cv/fgr wordt dan doorgeschoven naar het verkrijgingsprijs in de bv en heffing wordt hiermee voorkomen. Daarnaast kan hierdoor gebruik gemaakt worden van de doorschuiffaciliteit.

Deze faciliteit staat open voor zowel binnenlandse als buitenlandse belastingplichtigen.

In het geval de cv/fgr vastgoed bezit is er ook een faciliteit getroffen in de overdrachtsbelasting, welke belastingvrije overdracht mogelijk maakt bij de aandelenfusie. Hiervoor zijn wel aanvullende voorwaarden van toepassing, waaronder dat het vastgoed op 19 september 2023 om 15.15 als in bezit was van de cv/fgr en dat de vennoot/practicant al vennoot/participant was in de cv/fgr op dat moment.

  1. Doorschuiffaciliteit bij terbeschikkingstellingsituaties

In het geval een individu vermogensbestanddelen ter beschikking heeft gesteld aan de open cv, dan eindigt deze ter beschikking stelling als gevolg van het transparant worden van de cv. Dit betekent dat er in beginsel afgerekend moet worden over het verschil tussen de boekwaarde en de marktwaarde. Dit kan bijvoorbeeld spelen als een pand dat in privé wordt gehouden ter beschikking wordt gesteld aan de open cv. Als na transparant worden de onderneming in privé wordt voorgezet, mag het ter beschikking gestelde vermogen tegen boekwaarde worden ingebracht in de onderneming, waarmee afrekening wordt voorkoming.

  1. Gespreide betaling in ten hoogste tien jaar

Indien het niet mogelijk is om gebruik te maken van de doorschuiffaciliteit, mag de belastingclaim voor de cv/fgr renteloos gespreid in 10 jaar betaald worden. Hiervoor moet wel aannemelijk gemaakt worden dat het niet mogelijk is om gebruik te maken van de doorschuiffaciliteit.

Beoordeling en herstructurering in 2024

Voor alle open cv’s en open fgr’s zal tijdig beoordeeld moeten worden wat de fiscale gevolgen zijn van het transparant worden, zodat een eventueel benodigde herstructurering in 2024 onder het overgangsrecht uitgevoerd kan worden.

Neem daarom tijdig contact met je adviseur bij CROP.

Meer informatie

Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen, neem dan contact op met Robert Honing of met je persoonlijke CROP adviseur.  

Nieuwsbrief

Altijd als eerste op de hoogte zijn van het laatste nieuws? Schrijf je in!

Door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief ga je akkoord met onze privacy verklaring.